تعریف ترازنامه حسابداری یا بیلان مالی، هدف از حسابداری، ارائه اطلاعات مالی به تصمیم گیرندگان داخل و خارج از سازمان است، تا با توجه به این اطلاعات مالی تصمیم گیری انجام شود. برای مثال اگر یک واحد اقتصادی بخواهد تسهیلات مالی دریافت کند با استفاده از گزارشات مالی، در مورد اعطای تسهیلات به آن واحد تصمیم گیری می‌شود. یا در مثال دیگر مدیران یک واحد اقتصادی با استفاده از اطلاعاتی که از صورت‌های مالی اساسی به دست می‌آورند می‌توانند تصمیمات درستی اتخاذ کنند. یکی از این صورت‌های مالی اساسی ترازنامه حسابداری است.
تعریف ترازنامه حسابداری یا بیلان مالی
ترازنامه در حسابداری یکی از صورت های مالی اساسی است. نام دیگر ترازنامه، صورت وضعیت مالی هم هست و در زبان انگلیسی به آن Balance Sheet گفته می‌شود، در مواردی به آن بیلان هم می‌گویند.اما بیلان کاری چیست؟ بیلان لغتی فرانسوی و در اصطلاح بانکی به معنای ترازنامه و کارکرد است.
ترازنامه یا بیلان گزارشی است که مشخص می‌کند وضعیت دارایی، بدهی و سرمایه یک واحد اقتصادی در یک زمان مشخص به چه شکل است. در واقع اهمیت ترازنامه حسابداری به حدی است، که می‌توان آن را به عنوان وضعیت یک واحد اقتصادی در قالب تصویر در نظر گرفت. تهیه تراز نامه مالی توسط حسابرسی و در پایان دوره‌های مالی انجام می‌شود.
اما ترازنامه چیست و از چه بخش‌هایی تشکیل شده است؟ تراز نامه از 3 بخش اصلی دارایی، بدهی و سرمایه تشکیل می‌شود که معادله اصلی حسابداری را تشکیل می‌دهند. وضعیت کلی یک ترازنامه باید شبیه به معادله اصلی حسابداری باشد. به عبارتی دیگر ترازنامه در حسابداری، نشان دهنده اجزای معادله حسابداری اصلی حسابداری است که تصویری از وضعیت مالی یک واحد اقتصادی را در یک دوره زمانی معین نشان می‌دهد. می‌توان گفت که مبنای تهیه ترازنامه مالی، ارائه اطلاعات اجزای معادله حسابداری در قالب و شکل منظم است.
دارایی = بدهی + سرمایه (حقوق صاحبان سهام)
در یک نمونه ترازنامه حسابداری مانند معادله حسابداری، همیشه در سمت راست ترازنامه، دارایی‌ها و در سمت چپ آن بدهی‌ها و سرمایه آورده شده است. به زبان ساده فرمول ترازنامه می‌گوید که یک شرکت چه میزان دارایی دارد، چه مقدار بدهی دارد و صاحبان شرکت چه مقدار سرمایه گذاری کرده اند. حالا که با تعریف ترازنامه در حسابداری آشنا شده‌اید، باید بدانید اقلام ترازنامه شامل چیست.
بزرگترین مشکل ترازنامه در حسابداری چیست؟
مهمترین ایرادات ترازنامه‌ها این است که تورم در اعداد آن‌ها تاثیر نمی‌گذارد و مبالغ دارایی بعد از مدتی دیگر به روز نیستند. اعدادی که در تراز مالی ثبت می‌شود با ارزش دفتری ثبت می‌شوند. ثبت با ارزش دفتری یعنی اگر یک ساختمان در سال 70 با قیمت 5 میلیون تومان خریداری شده باشد، همین ساختمان در سال 98 نیز به همان ارزش نشان داده می‌شود.
