یکی از مسائلی که در حسابرسی‌ها و مدیریت مالی کسب‌وکارها باید به آن توجه نمود. آیا شما درزمینه اسناد دریافتنی غیرتجاری اطلاعاتی دارید.
اسناد دریافتنی غیرتجاری
اسناد و حساب‌های دریافتنی نشان‌دهنده مطالبات کسب‌وکار یا واحد تجاری است. این مطالبات اعم از مطالباتی است که واحد تجاری یا به عبارت بهتر همان کسب‌وکار از اشخاص اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی دارد، بنابراین به بیان ساده اسناد و حساب‌های دریافتنی میزان مطالبات بک کسب‌وکار را نشان می‌دهد. حساب و اسناد دریافتنی می‌تواند طیف گسترده‌ای از مطالبات را دربرمی گرد برای مثال فروش کالا، ارائه خدمات، پرداخت پاداش یا وام از این قبیل هست.
اهداف استفاده از حساب‌ها و اسناد دریافتنی غیر تجاری
با استفاده از اسناد دریافتنی شما می‌توانید به میزان مطالبات شرکت پی ببرید. هم‌چنین با استفاده از این اسناد می‌توانید گزارش‌های مختلف مالی که در شرکت یا کسب‌وکار شما حائز اهمیت است را آماده کنید ازجمله مهم‌ترین گزاراشاتی که با این اسناد قابل‌ارائه است می‌توان به گزارش‌های ترازنامه صورت‌های مالی اشاره کرد.
ماهیت حساب‌های دریافتنی
حساب‌های دریافتنی درواقع دارایی شرکت یا واحد اقتصادی است که بر طبق قانون تجارت فعالیت می‌کند و دارایی‌ها ازنظر ماهیت بدهکار است. به همین دلیل ماهیت حساب‌های دریافتنی نیز بدهکار است.
دسته بندی براساس عامل ایجاد مطالبات:
- اسناد دریافتنی تجاری: حساب‌های دریافتنی تجاری به حساب‌هایی گفته می‌شود که از مطالبات ناشی از فعالیت مستمر واصلی واحد تجاری ایجاد می‌گردد. به عبارت بهتر این مطالبات یا ناشی از فروش کالا یا ارائه خدمات است. به‌عنوان‌مثال در یک کسب‌وکاری که به خریدوفروش محصول خاصی می‌پردازد فروش آن محصول باید در اسناد دریافتنی تجاری قید گردد.
- اسناد دریافتنی غیرتجاری: در مقابل تجاری، اسناد دریافتنی غیرتجاری قرار دارد که ناشی از مطالباتی است که از فعالیت اصلی و مستمر واحد تجاری نشات نمی‌گیرد. ازجمله این مطالبات می‌توان به پاداش کارکنان، وام پرداختی به اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی اشاره کرد.
دسته‌بندی بر اساس دریافت یا عدم دریافت اسناد از بدهکاران:
بر اساس این تقسیم‌بندی بین اسناد و حساب‌های دریافتنی می‌توان تمایز قائل گردید. به عبارت بهتر اگر از بدهکاران اسنادی از قبلی چک و سفته و برات و … اخذ شود به آن اسناد دریافتنی و در صورت عدم دریافت اسناد به آن حساب دریافتنی اطلاق می‌شود.
البته باید این نکته را در نظر داشت که در اکثر کسب‌وکارها مدیران تمایل به دریافت اسناد دارند چراکه با این کار اطمینان به بازپرداخت مطالبات و بدهی‌های خود پیدا می‌کنند.
دسته بندی بر اساس زمان وصول مطالبات و بدهی:
در این دسته‌بندی اسناد و حساب‌های دریافتنی به دودسته کوتاه‌مدت و بلندمدت تقسیم می‌شود. در حالتی که زمان مورد انتظار وصول مطالبات در طول زمان عادی شرکت یا یک سال باشد در دسته دریافتنی کوتاه‌مدت قرارمی گرد و در حالتی که بیش از این زمان باشد در دسته اسناد و حساب‌های دریافتنی بلندمدت قرارمی‌گیرد. این دسته‌بندی به مدیران و سهام‌داران شرکت در تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های آینده شرکت کمک می‌کند.
دسته‌بندی بر اساس واحد پولی مطالبات:
اسناد و حساب‌های دریافتنی به دودسته ریالی و ارزی تقسیم می‌گردد.
دسته بندی بر اساس احتمال وصول و دریافت مطالبات:
یکی از مواردی که در تنظیم این اسناد باید در نظر گرفته شود، احتمال دریافت مطالبات و بدهی است. مطالبات باید بر اساس این احتمال به سه دسته قطعی، مشکوک و سوخت شده تقسیم می‌گردد. توجه داشته باشید که درصورتی‌که وصول مطالبات ضعیف باشد در زمره مطالبات مشکوک الوصول و دز صورتی که وصل به‌صورت قطعی امکان‌پذیر نباشد در لیست مطالبات سوخت شده درج می‌گردد… ت.وجه داشته باشید که درج مطالبات سوخت شده فرایند خاصی دارد و معمولاً نیازمند اخذ تأییدیه از مدیران و اداره‌کنندگان واحد تجاری یا کسب‌وکار است.
